MOLDOVA ÜLKE RAPORU KTO DIŞ TİCARET BİRİMİ MOLDOVA ÜLKE RAPORU Başkanlık Talebi üzerine oluşturulmuştur. Haziran 2021 Kayseri- Moldova İhracat: 8.684.778 dolar (2020) Kayseri- Moldova İthalat: 0 dolar (2020) Kaynak : Tuik KTO DIŞ TİCARET BİRİMİ MOLDOVA ÜLKE RAPORU Kaynak: Ticaret Bakanlığı, TUİK, TİM, IMF, KTO ÜRETİCİ FİRMA REHBERİ Sayfa 1 GENEL BİLGİLER Başlıca Sosyal Göstergeler Resmi Adı Moldova Cumhuriyeti Nüfus 3,6 milyon Dili Moldovaca (Resmi Dil), Rusça, Gagavuzca Yönetim Biçimi Parlamenter Cumhuriyet Para Birimi Moldova Leyi (MDL) (1 ABD Doları: 17,7 MDL) Başkent Chisinau (Kişinev) Din ve İnançlar Ortodoks (% 98), Yahudi (% 1,5), Diğer ( % 0.5) Yüzölçümü 33.843 km² Coğrafi Konum Moldova 47’ kuzey enlemleri ile 29’ doğu boylamları arasında yer almaktadır. 33,851 km2’lik alanıyla dünyada 140. sırada bulunan Moldova Cumhuriyeti, Romanya ile 450 km, Ukrayna ile ise 940 km’lik bir kara sınırına sahiptir. Doğu Avrupa’da yer alan ve denize kıyısı bulunmayan Moldova’nın batısında Romanya, kuzey, güney ve doğusunda Ukrayna bulunmaktadır. BDT ülkeleriyle AB’ye son dönemde katılan eski doğu bloku ülkeleri arasında kalan ülkenin siyasi ve ekonomik yapısı coğrafi konumundan doğrudan etkilenmektedir. Batı sınırı Prut Nehri kıyısınca oluşan Moldova nüfusunun büyük bölümü Dinyester ve Prut Nehirleri arasındaki bölgede yaşamaktadır. Doğu sınırını oluşturan Prut Nehri Karadenize’e dökülmeden önce Tuna Nehri’nin bir kolunu oluşturmaktadır. Ülkenin büyük bölümü ovalıktır ve hiçbir bölgede yükselti 430 m’yi geçmemektedir. İklim olarak bölgeye göre daha ılıman bir iklim özelliği gösterir. Siyasi ve İdari Yapı 1991 yılında Sovyetler Birliği’nin çöküşü sonrasında Moldova Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’yle aynı sınırlar dahilinde bağımsızlığını ilan etmiştir. KTO DIŞ TİCARET BİRİMİ MOLDOVA ÜLKE RAPORU Kaynak: Ticaret Bakanlığı, TUİK, TİM, IMF, KTO ÜRETİCİ FİRMA REHBERİ Sayfa 2 Dinyester nehrinin doğu kıyısındaki hatta uluslararası tanınırlık sağlayan Transdinyester Özerk bölgesi 1990 yılında defacto bağımsızlık ilan etmiş ve özerk yönetim altında devletle bağlarını korumaktadır. Uluslararası hukuk çerçevesinde, Moldova Cumhuriyeti toprakları olarak kabul edilmesine rağmen, bugün itibariyle Dinyester Nehri’nin doğusunda kalan ve Transdinyester Bölgesi olarak adlandırılan 4,163 km2’lik coğrafya, Moldova Hükümetinin otoritesi altında bulunmamaktadır. Transdinyester Bölgesi, Moldova Cumhuriyeti ile arasında yaşanan sorunlar neticesinde yaşanan iç savaşın ardından bağımsızlığını ilan etmiş, fiili olarak kendisine ait Merkez Bankası, para birimi ve sınırları olan bir bölgedir. Nüfus ve İstihdam Moldova’nın toplam nüfusu 3,56 milyondur. Nüfusun % 78.2'si Moldovalı, % 8.4'si Ukraynalı, %5,8'i Rus, % 4,4’ü Gagavuz, % 1,9’u ise Bulgar ve % 1,3’ünün diğer milletlerden oluştuğu görülmektedir. En büyük şehirleri başkent Chisinau (Kişinev) (664,700), Tiraspol (148,900), Beltsy (144,000)’dır. Ülkenin şehirleşme oranı % 47’dir. Moldova nüfusunun yaş gruplarına göre dağılımı incelendiğinde; 0-14 yaş: % 15.5 (erkek 344,101/ kadın 325,995) 15-64 yaş: % 74 (erkek 1,550,386/ kadın 1,643,108) 65 yaş ve üstü: % 10.4 (erkek 164,512/ kadın 286,275) olduğu görülmektedir. Moldova’da okuma yazma oranı %99,1 olup, kadınlarda bu oran % 99,7, erkeklerde ise % 98,6 olarak gerçekleşmektedir. Ülkenin istihdam rakamlarına bakıldığında işsizlik oranının % 3 olduğu görülmektedir. Bu oranda önümüzdeki yıllarda ciddi bir değişim beklenmemektedir. GENEL EKONOMİK DURUM Temel Ekonomik Göstergeler KTO DIŞ TİCARET BİRİMİ MOLDOVA ÜLKE RAPORU Kaynak: Ticaret Bakanlığı, TUİK, TİM, IMF, KTO ÜRETİCİ FİRMA REHBERİ Sayfa 3 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 11,96 11,5 12 12,58 13,21 13,88 14,57 15,4 3,6 -7,5 4,5 4 4,2 4,2 4,2 4,2 4 458 4 366 4 638 4 950 5 293 5 660 6 053 6 512 4,8 3,8 3 5 5 5 5 5 Cari Ödemeler Dengesinin GSYİH'ya Oranı (%) -9,4 -6,5 -7 -8,1 -7,9 -7,5 -7,3 -7,1 Toplam Yatırımların GSYİH'ya Oranı (%) 26,3 26,8 26,2 26,5 27,2 28 28,5 29 5,1 8 5,5 3 3 3 3 3 2,68 2,63 2,59 2,54 2,5 2,45 2,41 2,37 GSYİH (Cari Fiyatlar milyar $) GSYİH Büyüme (Sabit Fiyatlar %) Kişi Başına Düşen Milli Gelir (Cari Fiyatlar- $) Tüketici Fiyat Enflasyonu (ort, %) İşsizliğin Toplam İşgücüne Oranı (%) Nüfus (milyon) *Tahmin Kaynak: IMF Ülke ekonomisi genel anlamda tarıma dayanmaktadır. Özellikle meyve sebze üretimi, şarap ve alkollü içkiler ile tütün üretimi ülke ekonomisinde önemli bi